Víkingur Heiðar Ólafsson, þekktur íslenskur píanóleikari, hlaut í gær tónlistarverðlaun Norðurlandaráðs vegna framúrskarandi túlkunar, heillandi sviðsframkomu og einstaks hæfileika til að miðla sígildri tónlist. Hann var í Suður-Kaliforníu þegar Guðrún Sóley Gestsdóttir ræddi við hann í Kastljósi á RÚV. Verðlaunin verða afhent á Norðurlandaráðsþingi í Stokkhólmi í lok október.
Víkingur lýsir starfi sínu sem því að sitja við hljóðfærið og ferðast um heiminn. „Þegar ég sit við hljóðfærið og er að vinna einn, sem er 90% af tímanum, þá er það í rauninni bara gegndarlaus sjálfsgagnrýni. Það er alltaf hægt að spila betur,“ segir hann. Verðlaunin koma honum á óvart og gefa honum tækifæri til að staldra við og hugsa um heppnina sína að fá að miðla tónlist sinni til aðdáenda.
„Menningarverðlaun Norðurlandaráðs eru ein þau virtustu á sviði menningar í Norðurlöndum,“ bætir hann við. Víkingur telur að í listinni þurfi maður að byrja á staðbundnu stigi og smám saman stækka til að ná til fleiri. Hann þakkar Norðurlöndunum fyrir að vera heimavöllur þeirra sem koma þaðan.
Klassísk tónlist á gullöld
Í umfjöllun dómnefndarinnar er Víkingur sagður ástríðufullur talsmaður sígildrar tónlistar sem leitar að nýjum leiðum til að kynna hana fyrir öllum. „Ég held að það hafi aldrei verið skemmtilegra í klassískri tónlist heldur en einmitt í dag. Það hefur aldrei verið opnara umhverfi í allar áttir,“ segir hann. Víkingur telur að klassísk tónlist sé að upplifa gullöld og að hún sé stór hluti af lífi fólks um allan heim.
„Eftir að áramótum bjóða streymisveitur notendum upp á uppgjör þar sem hægt er að skoða hvaða listamenn voru hlustað á mest. Þar er ég oft í hópi fjölbreyttra listamanna,“ segir hann. Víkingur bendir á að ungt fólk sé oft ómeðvitað um hvort það sé að hlusta á klassíska tónlist eða annars konar tónlist, því fyrir þeim sé þetta einfaldlega tónlist.
Verðlaunin og mikilvægi þeirra
Víkingur hefur átt góða daga að fagna á þessu ári, þar sem hann hlaut einnig Grammy-verðlaunin fyrir flutning sinn á Goldberg-tilbrigðum Bachs. Þegar hann er spurður hvort hjarta hans sé ekki að springa eftir árangur ársins, hlær hann og segir: „Hjartað springur ekki af verðlaunum, heldur af kærleika sem fjölskylda og vinir gefa.“
Þó svo að verðlaunin séu skemmtileg, segir hann þau einnig vera leik. „Þetta er samkvæmisleikur margra ólíkra dómnefnda. Þegar þú ert búinn að vinna nokkur stór verðlaun, þá snaraukast líkurnar á að þú vinnir næstu verðlaun,“ útskýrir hann.
Víkingur segir að árið 2025 hafi verið mjög sérstakt og að hann sé kannski búinn að fá sinn skerf af vegtyllum í bili. „Mitt starf felst svo mikið í því að vera einn, hvort sem það er á flugvöllum eða í æfingaherbergi, að reyna að miðla tónlistinni betur og fallegar. Það heldur manni mikið á jörðinni.“