Fæðingartíðni á Íslandi hefur dregist saman mikið á undanförnum árum, í takt við þróun í öðrum vestrænum ríkjum, austur í Evrópu og Austur-Asíu. Samkvæmt tölum frá Hagstofunni átti hver kona að meðaltali 2,22 lifandi börn árið 2009 en í fyrra hafði tíðnin fallið í 1,56.
Raða má ýmsum þáttum að þessari lækkun, þar á meðal því að fólk byrjar síðar að eignast börn, aukinni ófrjósemi, fjárhagslegum og félagslegum áskorunum tengdum barneignum, auk þess sem viðhorf til foreldrahlutverksins virðist hafa breyst. En hvað segja þeir Íslendingar sem hafa ekki börn? Hvers vegna hafa þeir valið að eignast ekki börn?
Umræður um þessa spurningu hafa verið á Reddit og fjölmargar skýringar hafa komið fram. Ein af helstu ástæðum sem fólk nefnir er tíminn og vinna sem fylgir því að eignast og ala upp börn. „Ef maður er laus við börn, hefur maður mun meiri tíma fyrir sjálfan sig, áhugamál sín og ferli,“ segir kona. „Mig langar ekki að fórna frítíma og pening í börn; ég kýs frekar að ferðast með kærastanum mínum,“ segir önnur kona.
Ábyrgðin sem fylgir barneignum er annað sem hefur verið nefnt. Sumir telja að kostnaðurinn sé of mikill eða að þeir glími við heilsufarsleg vandamál sem geri þá óhæfa til að takast á við foreldrahlutverkið. „Ég næ rétt svo að halda sjálfum mér lífi,“ segir einn. „Ég vil ekki vera meiri byrði á samfélaginu,“ segir annar, sem glímir við alvarlegt þunglyndi.
Aðrir segja sig engan valkost hafa. „Ákveðnin var tekin fyrir okkur vegna ófrjósemi,“ segir einn maður. „Ef allt hefði farið að óskum, væri ég enn giftur minni fyrstu kærustu og við myndum eiga 2-3 börn saman.“
Sumir eru einfaldlega ekki áhugasamir um börn. „Mér finnst börn bara vera alveg drepleiðinleg,“ segir kona. „Ég hef aldrei haft langanir í börn né móðureðli til staðar.“ Aðrir nefna að heimurinn sé að þróast í slæma átt og að það sé ekki rétt að bjóða börnum upp á slíka framtíð.
Þessar umræður endurspegla breytandi viðhorf til barneigna á Íslandi og opna á mikilvægar spurningar um samfélagslegar og persónulegar ástæður fyrir því að fólk velur að eignast ekki börn.
