Ríkislögreglustjóri stendur frammi fyrir miklum hallarekstri og auknum kostnaði, samkvæmt nýju minnisblaði frá dómsmálaráðuneytinu. Þar kemur fram að embættið hafi ekki aðlagað stærð sína og starfsmannafjölda að þeim verkefnum sem í gangi eru, sem virðist hafa leitt til vaxandi rekstrarvanda.
Á árunum 2020-2024 hefur yfirstjórn stofnunarinnar fjölgað um 79 prósent, á sama tíma og hallarekstur hefur aukist hratt. Ríkislögreglustjóri þarf að endurskoða reksturinn og laga hann að þeim fjárveitingum sem embættið fær, þar sem ákveðin verkefni eru talin vanfjármögnuð.
Greiðslur til verktaka fyrir sérfræðiþjónustu námu einum milljarði árið 2021, en fóru í 4,4 milljarða á síðasta ári. Beinar launagreiðslur hafa einnig sveiflast mikið, sem hefur haft áhrif á heildarkostnað embættisins. Fjórföldun á ársverkum á alþjóðasviði og tvöföldun á almannavarnasviði bendir til þess að embættið sé að reyna að mæta auknum verkefnum án þess að gera nauðsynlegar aðlaganir.
Vandamál ríkislögreglustjóra snúast ekki aðeins um útgjöld heldur einnig um fjármagn. Þar sem embættið hefur aukist hratt á undanförnum árum, er nauðsynlegt að endurskoða kostnað í samræmi við þær fjárveitingar sem Alþingi ákveður. Í minnisblaðinu kemur einnig fram að ábyrgð á framkvæmd áætlana sé ekki nægilega skýr og að þörf sé á skipulagsbreytingum til að styrkja rekstrargrundvöllinn.
Íslendingar verja 0,9 prósent af landsframleiðslu til lögreglustarfa, sem er í takt við meðaltal OECD, en mun hærra en í öðrum Norðurlöndum. Þó hafa rekstraráætlanir og raunútgjöld verið í ósamræmi, þar sem halli hefur myndast vegna óvæntra verkefna, eins og eldgos á Reykjanesi.
Ríkislögreglustjóri hefur sent frá sér viðbrögð við þessari greiningu, þar sem lögð er áhersla á að endurskoða rekstraraðferðir og auka sjálfbærni í rekstrinum, sem hlýtur að vera forgangsverkefni á næstunni.
