Héraðsdómur Reykjaness hefur dæmt Seatrips, eiganda farþegaskipsins Arctic Rose, til að greiða Linda ShipInvest, eiganda gámaflutningaskipsins Vera D, 49,8 milljónir króna í skaðabætur. Dómurinn tengist atviki sem átti sér stað sunnudaginn 10. september 2023, þegar næstum árekstur varð milli gámaflutningaskipsins og farþegaskipsins á Engeyjarsundi.
Umtalsvert tjón hlaust þegar Vera D fór á grynningum við Akureyjarrif. Eigandi gámas skipsins, ásamt erlendu vátryggingarfélagi, höfðu áður höfðað skaðabótamál gegn eiganda farþegaskipsins, þar sem krafist var 124 milljóna króna í skaðabætur. Dómurinn kom því að þeirri niðurstöðu að eigandi farþegaskipsins væri skaðabótaskyldur, en dæmdi hann til að bæta Linda ShipInvest hálfan fjórða hluta tjónsins.
Skipstjóri Vera D hafði undanþágu, en stýrimaðurinn var ekki í sömu stöðu. Í dóminum er farið yfir helstu málsatvik. Þann 10. september var Vera D á leið til Reykjavíkur eftir þriggja daga siglingu frá Rotterdam með 683 vörugáma um borð. Skipið sigldi samkvæmt leiðaraðgerð og var skráð í sjókorta- og upplýsingakerfið ECDIS. Samkvæmt upplýsingum úr ECDIS var skipinu markaður ferill inn í Kollafjörð, norðan við Akureyjarrif, áður en haldið var inn í Sundahöfn.
Klukkan 12 lauk skipstjóri sinni siglingavakt og fól stýrimanni stjórntök gámas skipsins. Skipstjórinn sneri aftur í brúna til annarra starfa, en klukkan 14 tilkynnti stýrimaðurinn um komutíma skipsins í Sundahöfn. Vegna reynslu skipstjórans hafði hann undanþágu frá því að taka hafnsögumann um borð. Stýrimaðurinn hafði ekki slíka undanþágu. Þegar skipstjórinn fór niður í káetu, skynjaði stýrimaðurinn hættu.
Á sama degi, klukkan 14:31, lagði skipstjóri Arctic Rose úr Reykjavík í hvalaskoðunarferð, með 35 farþegum og þriggja manna áhöfn. Veðrið var gott og siglingahraði var um 10,6 hnúta. Á meðan nálgaðist Vera D frá vesturátt á 13,5 hnúta ferð. Klukkan 14:37 birtist Arctic Rose í ratsjá Veru D, en klukkan 14:41 fór skipstjóri Vera D niður í káetu. Stýrimaðurinn skynjaði hættu, og klukkan 14:43 beygði hann Vera D 20 gráður á stjórntæki, án þess að draga úr ferðinni.
Í kjölfarið hélt skipstjóri Arctic Rose óbreyttri stefnu þar til hann beygði farþegaskipið á bakborða klukkan 14:45. Klukkan 14:46 kom til árekstrar, þar sem leiðir skipanna skárust með meira en 110 metra millibili. Vera D fór harkalega á grynningarnar klukkan 14:47 á 13 hnúta ferð. Skipstjóri Vera D tók þá stjórntök skipsins og sigldi frá grynningunum. Eftir skyndiskoðun var skipið dregið til Rotterdam 25. september og lauk viðgerðum 28. nóvember, þó að frekari viðgerðir á skrúfu væru nauðsynlegar síðar.
Dómurinn kom þeirri niðurstöðu að skipstjóri Vera D hefði sýnt stórfellda vanrækslu með því að yfirgefa stjórnpallinn án hafnsögumanns eða skipstjóra með réttindi. Þá kom í ljós að skipstjórar beggja skipanna höfðu ekki haft samband sín á milli, sem hefði getað dregið úr árekstrarhættu. Dómurinn tók fram að báðir skipstjórar hefðu brugðist skyldum sínum, þar sem þeir höfðu ekki metið þær hættulegu aðstæður sem upp komu á siglingunni.
