Spilafíkn, sem hefur ekki fengið nægilega athygli innan heilbrigðiskerfisins, er alvarlegt lýðheilsuvandamál sem hefur víðtækar afleiðingar. Þetta kemur fram í nýrri grein eftir Ingunnu Hansdóttur í Læknablaðinu. Hún bendir á að spilafíkn sé ekki einungis afþreying sem hefur farið úr böndum, heldur langvinnur sjúkdómur tengdur umbunarkerfi heilans, líkt og aðrir fíknsjúkdómar. Hins vegar hefur þessi vandi lítið verið í umræðunni meðal heilbrigðisstarfsmanna, þrátt fyrir alvarleika hans.
Niðurstöður íslenskra rannsókna benda til þess að 1-2% fullorðinna uppfylli greiningarskilmerki um spilafíkn, en allt að 6-8% glíma við spilavanda og eru í hættu. Þetta jafngildir þúsundum einstaklinga og fjölskyldna á hverju ári, þar sem talið er að fyrir hvern einstakling sem þjáist af spilavanda séu sex aðrir sem einnig verða fyrir alvarlegum afleiðingum. Sérstaklega eru börn þeirra sem glíma við spilavanda í meiri hættu á að þróa með sér spilafíkn og aðra geðræna vanda.
Ingunn beinir sér sérstaklega að ungmennum, sem eru mun útsettari fyrir því að þróa spilafíkn. Talið er að um 25% unglinga sem spila fjárhættuspil á netinu þrói alvarlegan spilavanda, samanborið við 16% fullorðinna. Einkenni spilafíknar eru fjölbreytt, en skuldabyrði, vonleysi og skömm geta leitt til sjálfsvígshugsana. Rannsóknir sýna að tíðni sjálfsvíga er fimmtánföld hjá þeim sem glíma við spilavanda, samanborið við þá sem ekki eru með slíkan vanda.
Þess vegna telur Ingunn mikilvægt að heilbrigðisstarfsfólk spyrji markvisst um spilahegðun þegar fólk lýsir kvíða, þunglyndi eða fjárhagsvanda. „Læknar og annað heilbrigðisstarfsfólk gegna lykilhlutverki í að greina vandann snemma. Rétt eins og við spyrjum skjólstæðinga okkar um áfengisnotkun, nikótínneyslu og hreyfingu, ættum við að spyrja um fjárhættuspil,“ skrifar Ingunn.
