Bubbi Morthens las pistil í aðsendri grein í Morgunblaðinu þar sem hann fjallar um stöðu íslenskunnar og spyr hvort fjóreggið sé orðið fúlegg. Í viðtali við mbl.is fer hann ekki í grafgötur.
„Fyrst og fremst eru það vonbrigði mín með aðgerðaleysi þeirra sem ráða ráðunum í íslensku lífi og menningu sem voru kveikjan að þessari grein,“ segir Bubbi í samtali við mbl.is. Hann er þekktur tónlistarmaður og hefur átt farsæla feril í pönki, rokk og dægurtónlist í nærri hálfa öld.
Umræðuefnið er grein hans í Morgunblaðinu, þar sem titillinn er „Er fjöreggið orðið fúlegg?“ Þar lýsir hann vanþóknun sinni á stjórnvöldum fyrir að sýna afskiptaleysi gagnvart íslenskunni og gagnrýnir að innflytjendur fái ekki nægilega aðstoð við að læra tungumálið. Hann bendir á að bóklestur í skólum hafi hrunið í samkeppni við síma.
„Þjóðarátak fyrir Kvennaathvarfið, en…“ segir Bubbi og heldur áfram að útskýra að það sé sárt að ríkisstjórnir leyfi tungumálinu að „mætast afgangi“ í stað þess að veita því aðstoð í tíma. „Við erum að bíða eftir fréttum um að eitthvað sé að gerast, en þetta er langvarandi skemmdarstarfsemi sem hefur átt sér stað í mörg ár,“ bætir hann við.
Þegar spurt er hvort það sé of seint að bregðast við þessari þróun, svarar Bubbi neitandi. „Ég held að við gætum snúið þessu við með sameiginlegu átaki. Við erum með þjóðarátak til að hjálpa Kvennaathvarfinu þar sem öll þjóðin leggst á eitt og fjölmiðlar. Peningarnir streyma inn,“ segir hann og stingur upp á því að farið verði í sambærilegt átaksverkefni í skólum.
Bubbi tekur einnig fram að börn tala oftast ensku sín á milli. „Ísland er á brún hyldýpisins með tungumálið sitt, því sífellt er haldið fram að íslenskan aðlagist. Ég talaði við unga konu sem kennir yngstu deildina, og hún sagði að börnin tækju bara ensku,“ útskýrir hann og varar við þeim afleiðingum sem þetta kann að hafa.
„Við sitjum uppi með óheyrilega marga einstaklinga á íslenskum vinnumarkaði sem tala ekki íslensku,“ segir Bubbi. Hann neitar að tala ensku á afgreiðslustöðum og heldur því fram að íslenska sé móðurmálið okkar. „Ef við leyfum þessu að gerast vegna græðgi vinnumarkaðarins, munum við verða að leyfa fólki að tala ensku. Ég segi bara nei! Þetta er bara kjaftæði,“ segir Bubbi ákveðinn.
Hann bendir á að vinnuveitendur ættu að senda erlent starfsfólk á íslenska námskeið. „Þá er sagt að þau komi bara og vinni í nokkrar vikur. Ókei og hvað þá? Þetta er ekki viðunandi,“ segir hann.
Bubbi hefur verið áberandi í íslenskri tónlist síðan á níunda áratugnum og hefur gagnrýnt enska texta í íslenskri tónlist. „Þetta var 1994, lagið Maður án tungumáls, ég sé hlutina fyrir mér og var að syngja um hvað væri að fara að gerast,“ útskýrir hann.
Hann vill að fólk læri að tjá sig á íslensku, því það sé nauðsynlegt að börn sem koma úr skólunum geti lesið. „Orsökin er á heimilunum, þar er bókum ekki haldið að börnum. Vandamálið er að síminn hjá börnunum er á ensku, ekki dönsku né norsku. Þannig er ég að tala um efni sem er í boði,“ segir Bubbi Morthens, einn af þekktustu tónlistarmönnum þjóðarinnar, sem hefur alltaf staðið fastur í skoðunum sínum. „Hingað til hefur sjálfsmynd þjóðarinnar verið tungumálið og bókin, en mér sýnist sjálfsvirðing Íslendinga vera á leiðinni í öskustónna.“