Forstöðumenn tveggja fangelsa ásamt öryggisstjóra Fangelsismálastofnunar og Fangavarðafélagi Íslands hafa sent frá sér yfirlýsingu sem lýsir slæmu ástandi fangelsismála í Íslandi. Þeir benda á að fangelsin séu yfirfull, dómar fyrnist á meðan bið eftir afplánun lengist, sem gerir það erfitt að tryggja öryggi innan fangelsanna.
Uppbygging fangelsiskerfisins hefur setið á hakanum í áratugi, og nú hefur verið gagnrýnt að stofnfjárframlag til byggingar nýs fangelsis hafi verið lækkað. Forstöðumaður Litla-Hrauns lýsti í gær erfiðum aðstæðum í fangelsinu í kvöldfréttum, þar sem aðstöðu fanganna er skráð sem óviðunandi.
Ríkisendurskoðun og Umboðsmaður Alþingis hafa einnig bent á að aðbúnaður fanga og starfsfólks sé heilsuspillandi og faglega óviðunandi. Fangelsið á Holmsheiði var upphaflega hugsuð sem móttökufangelsi, en hefur verið notað sem langtímavistun, sem hefur leitt til aukins álags á starfsfólk og dregið úr sveigjanleika kerfisins.
Þorbjörg Sigriðardóttir, dómsmálaráðherra, hefur viðurkennt að fangelsismál í Íslandi hafi ekki fengið þá athygli sem þau eiga skilið. Hún hefur einnig tilkynnt að 230 milljónir króna verði settar í fangelsismál núna til að auka öryggi innan fangelsanna og bæta aðstæður fangavarða.
Hún segir að þrátt fyrir að nýtt fangelsi sé nauðsynlegt, sé málið mun flóknara og að heildarstefna þurfi að koma fram í fangelsismálum. Ríkisstjórnin vinnur að því að móta skýra framtíðarsýn, sem felur í sér að auka fjölda lögreglumanna og að reyna að koma erlendum föngum í afplánun í heimalandinu.
Þorbjörg bætir við að mikil þörf sé á að byggja upp nýja öryggisvistun og fjölga rýmum á öryggisgeðdeild. Hún segir að þessar aðgerðir séu mikilvægar, en taki tíma að framkvæma. Að hennar mati er núverandi ástand fangelsismála í Íslandi áralangt vandamál sem þarf að leysa.
