Miklar breytingar hafa orðið á sjóbirtingi í laxveiðiám víða um land. Þetta kemur fram í gögnum um göngu laxfiska í Laxá í Leirársveit og Langaá, þar sem aukningin er áberandi. Sigurður Már Einarsson, fiskifræðingur, lýsir þessari þróun sem „gos“ þegar rætt er um tölurnar.
Samkvæmt Sigurði Má er umtalsverð aukning í sjóbirtingi að sjá, sérstaklega í Langaá, þar sem litlir sjóbirtingar hafa verið að koma inn eftir eitt og tvö ár í sjó. Næsta ár koma svo fleiri og stærri. Hann bendir á að þetta sé í raun mikil breyting, en jafnframt er þetta ferli að byggjast upp. „Þetta er rosalegt stökk sem við sjáum í sumar,“ bætir hann við í samtali við Sporðaköst.
Í Laxá í Leirársveit er staðsettur teljari í Eyrarfossi, sem er langt upp í ánni, þar sem aðeins eru tveir kílómetrar eftir upp í vatn. Samkvæmt upplýsingum hefur teljarinn skráð fimmtán hundruð sjóbirtinga í gegnum sig. Þó að mikið af þessum fiski sé smár, eru einnig að koma fram vænir sjóbirtingar, auk þess sem stórir urriðar, á bilinu sjötíu til áttatíu sentimetrar, virðast vera sjóbirtingar sem hafa ekki gengið til sjávar í sumar.
Í Laxá í Leirársveit hafa verið skráð 186 sjóbirtingar samkvæmt Angling iQ, en 539 laxar og tíu urriðar. „Í Norðuraá sjáum við svipaða þróun. Þar hefur nýr myndavélateljari verið settur upp í Glanna, þar sem við höfum grunað að mikið magn urriða gangi upp, en við gátum ekki metið það fyrr en í sumar,“ segir Sigurður Már.
Hann nefnir líka Gljúfuraá, þar sem aukning hefur verið í veiðitölum sjóbirtinga. Samkvæmt skráningu hafa 102 laxar og 71 sjóbirtingur verið veiddir þar, auk 23 urriða. Þessi breyting á veiðimynstri þar er athyglisverð og þarf að skoða betur þegar veiðitíminn er að líða.
Sigurður Már bendir á að ytri aðstæður, líklega tengdar fæðu, séu að skila betri árangri fyrir sjóbirtinginn. Auk þess hafi orðið aukning í því að veiðimenn sleppi sjóbirtingum, sem einnig geti haft áhrif á stofninn. „Virðast vera að koma fram ótrúlega mikið gos, sem kallar á frekari rannsóknir,“ segir Sigurður Már.
Auk þess er vert að nefna að í Eyjafjarðará hefur einnig verið mikil aukning á sjóbirtingi á sama tíma og bleikjan hefur átt undir högg að sækja. Þó að sumir sjóbirtingar séu skráðir úr vorveiði, hefur meðallengd sjóbirtinga í Laxá í Kjós verið 61 sentimetrar, á meðan meðallengd laxins er 65 sentimetrar.
