Breki Karlsson, formaður Neytendasamtakanna, hefur gagnrýnt bankana fyrir að skapa óvissu á fasteignamarkaði. Þetta gerðist eftir að þeir ákváðu að takmarka lánaframboð sitt í kjölfar dóms Hæstaréttar um vaxtaskilmála Íslandsbanka.
„Það er furðulegt að lánaframboð minnki svo ört og að óvissa sé sögð til staðar vegna lagalegra aðgerða,“ sagði Breki í grein á Vísir. Hann vísaði í umræðu um óvissu á lána- og fasteignamarkaði eftir að Hæstiréttur dæmdi ákveðna skilmála Íslandsbanka ólöglega. Íslandsbanki, Landsbankinn og Arion takmörkuðu öll framboð á húsnæðislánum í kjölfarið.
„Dómurinn skýrði að vaxtabreytingaskilmálar þurfa að vera skýrir, aðgengilegir, hlutlægir og unnt að sannreyna. Í framtíðinni geta bankar ekki hækkað vexti að eigin geðþótta. Dómurinn eyddi þannig beinlínis óvissu,“ bætti Breki við.
Hann benti á að raunveruleg óvissa hafi komið fram þegar bankarnir takmörkuðu lánaframboð sitt, sem sé einnig tengt háum vöxtum á Íslandi. Breki taldi að viðbrögð bankanna sýndu skort á samkeppni á markaðnum. „Viðbrögð bankanna eru eins og þau hafi verið tekin ákvörðun um að gefast upp,“ sagði hann.
Þetta gæti jafnvel verið þöggun sem miðar að því að knýja stjórnvöld til að leyfa þeim að halda áfram í sama anda, beint eða óbeint, eins og Breki orðaði það. „Þeir mega áfram bjóða verðtryggð lán. Þeir þurfa ekki að miða við stýrivexti. Þeir mega bjóða hvaða vexti sem þeir vilja, svo lengi sem þeir brjóta ekki lög.“
Breki krafðist þess að bankar ræði starfsemi sína í samræmi við þau lög sem gilda.
