Lífeyrissjóðir hafa nú leitt þróun í íbúðalánum á Íslandi með því að bjóða lægri vexti en aðrir lánveitendur. Samkvæmt nýju skjali frá Seðlabanka Íslands hefur hrein ný útlán til heimila aukist verulega á fyrstu sjö mánuðum ársins, eftir að reglur voru slakað á í lok síðasta árs.
Vöxturinn hefur aðallega verið drifinn áfram af verðtryggðum íbúðalánum frá lífeyrissjóðum, þar sem þeir bjóða yfirleitt lægri vexti, lengri lánstíma, og fasta vexti án uppgreiðslugjalds. Hins vegar gera sjóðirnir oft kröfu um lægra veðsetningahlutfall en bankar, sem getur haft áhrif á aðgengi lántakenda.
Kvika banki hóf nýlega að bjóða óverðtryggð íbúðalán með breytilegum vöxtum í gegnum vörumerkið Auður. Upphafsveðsetning þeirra var 8,5%, en hækkaði fljótt í 8,9% eftir að markmiðum bankans um veitingu nýrra íbúðalána var fljótt náð. Þrátt fyrir að Auður sé með lægstu vextina meðal viðskiptabanka, er hámark veðsetningahlutfallsins strangara en hjá flestum öðrum lánveitendum, eða 55%.
Á meðan Seðlabankinn bendir á að nýir aðilar geti aukið fjölbreytni og samkeppni á markaðnum, varar hann einnig við því að hörð samkeppni og undirboð geti leitt til aukinnar áhættutöku og kerfisaðhættu. Bankinn varar við að slakari reglur geti stuðlað að óhóflegri áhættu hjá lántökum.
Í skýrslunni kemur fram að hrein ný útlán í lok síðasta árs voru í samræmi við minni umsvif á fasteignamarkaði, en hafa síðan hækkað jafnt og þétt á árinu, þar sem lífeyrissjóðir eru aðal drifkrafturinn í þessari þróun.
