Kolmunni í Norðaustur-Atlantshafi er nú talinn vera blanda af mörgum undirstofnum, samkvæmt nýjum vísindarannsóknum. Rannsóknirnar, sem unnar voru af Háskóla Íslands í samstarfi við Hafrannsóknastofnun, koma fram með mikilvægar niðurstöður sem skipta máli fyrir veiðistjórnun og sjálfbærni.
Í greinum sem birtar voru á vef Hafrannsóknastofnunar kemur fram að stofninn sé blanda af bæði svæðisbundnum og víðfölum undirstofnum. Þetta hefur áhrif á fiskveiðistjórnun, sérstaklega í ljósi loftslagsbreytinga. Kolmunni, eða Micromesistius poutassou, er meðal algengustu fiskveiðitegunda í Norðaustur-Atlantshafi og gegnir lykilhlutverki í fæðukeðjunni.
Á síðasta áratug hefur árlegur afli kolmunna verið á bilinu 1-1.8 milljón tonn, sem undirstrikar bæði vistfræðilega og efnahagslega mikilvægi þessarar tegundar. Rannsóknirnar, sem fengu stuðning frá Rannís og Norræna Atlantssamstarfinu, veita dýrmæt innsýn í stofnagerð og útbreiðslu kolmunna.
Fyrri rannsóknir hafa gefið til kynna að kolmunni sé aðallega talinn einn stofn, en ný yfirlitsgrein, birt í Reviews in Fish Biology and Fisheries, bendir til að þetta sé ekki raunin. Niðurstöður benda til þess að kolmunni sé í raun samansettur af mörgum undirstofnum, sem blandast á ákveðnum svæðum en eru að öðru leyti aðskildir.
Í annarri rannsókn, birt í Marine Ecology Progress Series, var greind samsetning kolmunna við Ísland, byggt á gögnum frá botnsjávarleiðangrum yfir næstum þrjátíu ára tímabil. Niðurstöðurnar sýna að kolmunni við Ísland er bæði góngufiskur og ungfiskur á uppeldisslóðum, þar sem fjórir megin hópar eru greindir umhverfis Ísland að hausti og þrír að vori.
Staðbundnir hópar eru til staðar í kringum landgrunnsbrúnina suður af Íslandi, en aðrir hópar dvelja á dýpri svæðum eða á grunninu. Mikill breytileiki í þéttleika ungviðis milli ára endurspeglar sveiflur í nýliðun, sem hefur áhrif á stofninn. Þessar niðurstöður geta einnig gefið vísbendingar um viðbrögð stofnsins við loftslagsbreytingum, sem verður að huga að í framtíðinni.
